Rachwałowice

Kościół p.w. Narodzenia NMP wzmiankowany był 1326 r. W roku 1542 zbudowano drugi kościół. Istniejący do dziś pochodzi z 1614 r. Kościół drewniany, posiada konstrukcję zrębową, kruchty - słupową na podmurówce z kamienia.
Ściany nawy i prezbiterium zostały obustronnie spięte lisicami. Kościół jednonawowy, orientowany, nawa zbliżona kształtem do kwadratu, z przyległym od wschodu prostokątnym prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Po stronie północnej prezbiterium znajduje się zakrystia, przy nawie - kruchty od zachodu i południa. [źródło]

(...) w tej wsi na granicy dawnego województwa sandomierskiego, przed drewnianym kościołem, stoi kamienna figura Jana N. z XVIII wieku, na cokole z kamieni, zapewne wtórnym. Jan w dużych niezgrabnych dłoniach trzyma krzyż... [źródło]

Adnotacja:

• figura świętego Jana Nepomucena;
• lokalizacja: Rachwałowice, kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, gmina Koszyce, powiat proszowicki, województwo małopolskie;
• data wykonania fotografii: 24.02.2025 r.

Dokudów Pierwszy

Miasto Lewkowo, bo tak pierwotnie nazywał się Dokudów, lokowano bardzo wcześnie, bo w roku 1502. Warto zwrócić uwagę na jego interesujące położenie naturalne. Leży ono mianowicie na specyficznym wyniesieniu terenu. Otwarte na zachód, z pozostałych stron otoczone jest rzekami Zielawą, Żarnicą, Krzną i Rudką.

Rzeki te, obecnie uregulowane, jeszcze przed wojną miały zabagnione brzegi, które z jednej strony sprawiały utrudnienia komunikacyjne, z drugiej jednak stanowiły naturalną barierę obronną. [źródło]

Czyż można się dziwić, że w takim miejscu, w centrum dawnego miasteczka postawiono kapliczkę ze świętym Janem Nepomucenem?

Obecnie jest to (...) murowana bielona kapliczka ze schodkowym szczytem, w oszklonej wnęce piękna rokokowa rzeźba Jana Nepomucena z około połowy XVIII wieku. [źródło]

Niedawno odnowiona rzeźba i otwarta szybka zachęcały do przyjrzenia się i podziwiania z bliska.

Zarówno rzeźba, jak i kapliczka z najbliższym otoczeniem sprawiały miłe wrażenie zaopiekowania się tym miejscem. Zupełnie inne wrażenie odniosłam w przypadku drugiej kapliczki.

Koło szkoły stoi i niszczeje drewniana kapliczka z końca XIX wieku o konstrukcji zrębowej, na planie kwadratu, jednoprzestrzenna, od frontu oszalowana, o dachu namiotowym krytym blachą. Stała ona niegdyś w centrum wsi, ale przeniesiono ją w obecne miejsce jako zalążek przyszłego skansenu. [źródło]

Wybita szyba w drzwiach pozwoliła na zajrzenie do środka i stwierdzenie, iż nie ma w niej rzeźby świętego Jana Nepomucena. Na dzień dzisiejszy nie wiadomo, co się stało z kopią, która przez jakiś czas zastępowała rokokową rzeźbę we wspomnianej wyżej kapliczce murowanej. Jej fotografie można zobaczyć na stronie nepomuki.pl.

W roku 2003 (?), przy udziale uczniów szkoły, powstał kompleksowy projekt turystycznej aktywizacji okolicy. W jego ramach m.in. wytyczono ścieżkę turystyczno-przyrodniczą, ustawiono tablice informacyjne, dokonano inwentaryzacji obiektów przyrodniczych i ustawiono przed SP drewnianą, XIX-wieczną chatę krytą strzechą, która ma być zaczątkiem skansenu. Projekt ten był nagradzany na forum ogólnopolskim. [źródło]

Smutny widok. Chata kryta strzechą to obecnie rzadkość. Szkoda by było, żeby niszczała nadal albo, co gorsze, uległa spaleniu w wyniku zaprószenia ognia przez kogoś nierozważnego.

Jak widać na fotografiach, zgromadzono dużo sprzętu, wybudowano salę wystawową. 

Pozostaje tylko życzyć mieszkańcom Dokudowa dalszego zapału i powodzenia w realizacji projektu.

Miejscowość wabi bogatą historią, a okolica swoim urokiem zaprasza do odwiedzenia. Skansen byłby dodatkowym magnesem dla turystów. 

Gdyby ktoś chciał zobaczyć piękne fotografie Grażyny, przedstawiające te i inne kapliczki, znajdowane przy drodze, to zapraszam na wpis Trzeci i ostatni dzień podróży za nepomukami ...Tercer y último dia del viaje en busca de los nepomucenos en Podlaquia.

Adnotacja:

• kapliczki świętego Jana Nepomucena;
• W Dokudowie urodził się (w r. 1832 lub 1834, jako syn Marcelego Brzóski i Karoliny z Enkajtów) i w okresie młodzieńczym wychowywał bohater powstania styczniowego, jeden z najdłużej walczących dowódców partyzanckich (do jesieni 1864 r.) – ks. Stanisław Brzóska. [źródło];
• lokalizacja: Dokudów Pierwszy, gmina Biała Podlaska, powiat bialski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 6.10.2019 r.