Jastkowice_Ruda Jastkowska

Na terenie gminy zachowała się też kapliczka typu domkowego w Rudzie Jastkowskiej. Wykonana w całości z drewna z umieszczoną wewnątrz drewnianą rzeźbą św. Jana Nepomucena. [źródło]

 

Figura św. Jana Nepomucena umieszczona jest w pięknej drewnianej kapliczce w stylu ludowym. Stoi ona w Rudzie Jastkowskiej (Jastkowice, gm. Pysznica), kilkadziesiąt metrów od brzegu rzeki Bukowa, która płynie meandrami przez Lasy Janowskie, a swój bieg kończy za Jastkowicami, gdzie wpada do Sanu. Do końca nigdy nie ustalono kiedy powstała kapliczka. Pewne jest tylko to, iż odkąd sięga pamięć najstarszych mieszkańców Jastkowic, przy kapliczce tej ludność zbierała się na nabożeństwa majowe i październikowe.

 

Jeszcze bardziej tajemnicze jest pochodzenie figury św. Jana. Legenda mówi o tym, iż figura ta przypłynęła rzeką Bukowa, a mieszkańcy Jastkowic umieścili ją w tej kapliczce. Nigdy nie dowiedziano się skąd figurka przypłynęła, ani kto ją zrobił. Istnieją przypuszczenia, że mogła przypłynąć z Momot Górnych, a pochodziła z tamtejszej kapliczki.

 

 

W czasie II wojny światowej św. Nepomucen został wyjęty z kapliczki przez Rosjan, a następnie wrzucony do rzeki Bukowa. Przed wrzuceniem jej do rzeki Rosjanie odstrzelili figurce rękę. Na szczęście wydarzenie to obserwował jeden z mieszkańców Jastkowic i gdy Rosjanie się oddalili wyłowił figurę świętego z rzeki. Po wojnie rzeźbę zawieziono do proboszcza z pobliskiej wsi Domostawy. Ksiądz ten miał kontakty z artystami i dzięki temu figurce przywrócona została ręka. Po tym znów wróciła na swoje miejsce w kapliczce.

 

W tekście Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Pysznica na lata 2018-2021 jest zamieszczona poniższa informacja:

Ruda Jastkowska Kapliczka św. Jana Nepomucena, drewn., ok.1918 r.

 

W roku 1973, podczas rozbudowy kościoła w Jastkowicach, pracujący przy rozbudowie malarz-artysta stwierdził, że drewniana figura św. Jana jest cennym okazem i należy ją bardziej chronić. W 1980 roku, z obawy przed kradzieżą, cenną figurkę przeniesiono do podziemi jastkowickiego kościoła, gdzie urządzono dla niej kaplicę. W kapliczce na miejsce cennej rzeźby wstawiono gipsową rekonstrukcję figurki świętego. W niedługim czasie figurka ta została skradziona z drewnianej kapliczki. Na jej miejsce znów wstawiono kolejnego Nepomuka, który stoi tam do dziś, a drewniany oryginał bezpiecznie przebywa w podziemiach kościoła. Dzięki historykom z Krakowa ustalono też, że oryginalny drewniany św. Jan Nepomucen pochodzi z epoki renesansu. [źródło, fotografia oryginalnej rzeźby]

Kościół w Jastkowicach pw. Przemienienia Pańskiego był, niestety, zamknięty.

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena i rzeźba w kościele;
• lokalizacja: Jastkowice, przysiółek Ruda Jastkowska, kościół w Jastkowicach, gmina Pysznica, powiat stalowowolski, województwo podkarpackie;
• data wykonania fotografii: 25.03.2024 r.