Wólka Panieńska

Wieś położona obecnie we wschodniej części gminy Zamość. Po raz pierwszy została wzmiankowana w 1780 r. pod nazwą Panieńskie - wraz z Jatutowem określana jako uposażenie klasztoru klarysek w Zamościu. W następnych dziesięcioleciach nazwa wsi występowała wprawdzie w różnych formach, zawsze jednak uwzględniających byłe właścicielki, czyli „panny” klaryski czy szarytki. Już w 1811 r. wykazana została po raz pierwszy jako Wólka Panieńska, a następnie w roku 1862 i 1893, jednakże w 1948 r. znowóż użyto nazwy Panieńskie. Pod rokiem 1911 wspomina się nawet o Kolonii Wólka Panieńska, liczącej zaledwie 6 gospodarstw chłopskich.

Początków obecnej wioski o nazwie Wólka Panieńska można doszukiwać się już na przełomie XVII i XVIII wieku, gdy wdowa-ordynatowa Anna z Gnińskich Zamoyska darowała klaryskom zamojskim wieś Jatutów z folwarkiem oraz pewne grunty sąsiedniej wsi Kalinowice. Właśnie te ostatnie grunty z czasem przyjęły nazwę Panieńskich, przez długi czas nie stanowiąc jakiejś wyodrębnionej osady typu wiejskiego. Wówczas istotniejszą rolę odgrywał tu jedynie miejscowy folwark, rozwinięty w końcu XIX stulecia.

Po roku 1866 Wólkę Panieńską przejęto do rosyjskich dóbr rządowych. Wkrótce potem sprzedano ją w ręce prywatne. W 1883 r. właścicielem tutejszego folwarku wymieniany był Feliks Kwiatkowski, którego spadkobiercy w 1901 r. sprzedali Panieńskie Żydowi Aaronowi Pfefferowi z Zamościa. Z kolei w 1913 r. od Bajracha Pfeffera folwark (wraz z dobrami Mocówka) został zakupiony przez braci Salomona i Eliasza Epsztajnów oraz Sanela Garfinkiela, bogatych kupców zamojskich. Do nich należał jeszcze w 1928-30 r. [źródło]

We wsi stoi figura postawiona przez mieszkańców Wólki Panieńskiej w 1905 roku. Została wzniesiona jako dziękczynna, upamiętniająca ukaz o tolerancji religijnej wydany przez cara Mikołaja II. [źródło]

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena;
• lokalizacja: Wólka Panieńska, gmina Zamość, powiat zamojski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 19.10.2017 r.