Połomin

W "Spisie krzyży i kapliczek przydrożnych parafi Suchowola z 1910 r." [w: Białostocczyzna 1/1995, str.15, pisownia oryginalna] jest zapis dotyczący wsi Połomin:

Murowana kaplica, z 1859 r. przez Stanisława Poluczyka... [źródło]

Na stronie nepomuki.pl jest informacja o dwóch rzeźbach świętego Jana Nepomucena.

Kapliczka jest murowana, z zakończonymi trójkątnie otworami, z blaszanym czterospadowym daszkiem. Figura Jana jest przedziwna: bardzo ludowa, schematyczna i uproszczona, a szczegóły oddano za pomocą liniowych rytów. Jest to nowa rzeźba umieszczona tu na miejscu starej figury... [źródło]

Stara figura z przydworskiej kapliczki w Połominie znana jest nam tylko z archiwalnego zdjęcia Wiktora Wołkowa. Jej losy nie są nam znane... [źródło, fotografia rzeźby]

Będąc w Podlaskim Muzeum Kultury w Wasilkowie, miałam przyjemność oglądać wystawę pt. "Przydrożne krzyże i kapliczki Podlasia", gdzie jedna z fotografii przedstawiała kapliczkę z Połomina wraz ze starą rzeźbą. O wystawie można przeczytać na stronie Centrum Trzech Kultur.

W miejscowości można odnaleźć pozostałości dworu. Polecam artykuł "Plan założenia dworsko-ogrodowego w Połominie".

Niedaleko kapliczki murowanej stoi kapliczka drewniana, ale poprzez szczelnie zasłonięte okienka trudno było dojrzeć jej wnętrze.

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena; 
• lokalizacja: Połomin, gmina Suchowola, powiat sokólski, województwo podlaskie; 
• data wykonania fotografii: 25.09.2020 r.

Osmola

Coraz bardziej podoba mi się na Podlasiu. Zachwycają mnie tamtejsze kapliczki słupowe, ale także drogi - choćby ta na fotografii.

W kościele pw. Matki Boskiej Bolesnej w Osmoli jest rzeźba świętego Jana Nepomucena, o której na stronie nepomuki.pl napisano:

(...) drewniana polichromowana rzeźba Jana w stylu prowincjonalnego baroku z II połowy XVIII wieku. Podobna do figury oferowanej w warszawskim antykwariacie, miała utrącone dłonie, a w trakcie niedawnego remontu odtworzono je niezbyt udatnie. W nich krzyż trzymany prawie poziomo... [źródło, fotografie rzeźby]

Niestety, kościół był zamknięty, a przez kratę udało mi się tylko zrobić zdjęcia ołtarza i kamiennego naczynia na wodę święconą z wyrytą datą 1788 rok.

Adnotacja:

• rzeźba świętego Jana Nepomucena w kościele pw. Matki Boskiej Bolesnej; 
• lokalizacja: Osmola, gmina Dziadkowice, powiat siemiatycki, województwo podlaskie; 
• data wykonania fotografii: 24.09.2020 r.

Nepomuki z Szaflar

W bliskiej odległości od Białego Dunajca stoją dwie kapliczki z wizerunkiem świętego Jana Nepomucena.

We wnęce lewego boku cokołu wieloczłonowej kapliczki św. Floriana umieszczono polichromowaną płaskorzeźbę Jana N. podpisaną Ś. Jan... [źródło]

Za remizą OSP stoi murowana, pobielona kapliczka z przełomu XIX i XX wieku. Została zbudowana koło dawnej drogi, prowadzącej do drewnianego, dziś już nieistniejącego mostu. Jest wpisana do rejestru zabytków (Dec. B-154 z dn. 28.12.1995) Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie. Wewnątrz rezydowały: figura św. Jana Nepomucena oraz mniejsza figurka św. Bartłomieja. Niegdyś stała w otoczeniu drzew (jesion i 2 modrzewie), które wycięto w 2010 roku. W nocy z 5 na 6 września 2009 roku ktoś wyrzucił figurę z kapliczki. Nepomuka przechowuje p. Maria Majewska, która znalazła ją wraz z policjantami dopiero rano w nieodległych krzakach. Postępowanie zakończyło się umorzeniem z powodu niewykrycia sprawców. (...) W roku 2010 obiekt odrestaurowany ze środków wojewódzkich i gminnych. [źródło]

Historia kradzieży rzeźby świętego Jana Nepomucena z kapliczki jest opisana w artykułach:

Święty Jan ciągle czeka na remont

Szaflary: Nepomucen sam się obroni.

Obok budynku Ochotniczej Straży Pożarnej stoi równiez kapliczka z rzeźbą świętego Floriana.

W "Planie Odnowy Miejscowości Szaflary na lata 2016-2025" zamieszczono informację na temat kościoła parafialnego pw. świętego Andrzeja Apostoła.

Dokładna data powstania pierwotnej świątyni nie jest znana. Widomo, że istnieje ona co najmniej od połowy XIV wieku. Początkowo kościół był drewniany. W 1652 roku wzniesiono nową świątynię na fundamentach murowanych. W 1799 roku rozpoczęto budowę nowego istniejącego do dziś kościoła. Trafiły tu stare ołtarze z drewnianego kościółka oraz te sprowadzone z likwidowanego klasztoru franciszkanów w Starym Sączu.

Budowa została ukończona w 1810 roku a konsekracji dokonano w dniu 3 sierpnia 1823 roku. W latach 1907 – 1909 dobudowano dwie boczne kaplice: od strony północnej – Najświętszej Marii Panny, a od południowej – Najświętszego Serca Pana Jezusa. Z okazji jubileuszowego roku 2000 kościół parafialny został wewnątrz odnowiony. Wymieniono także pokrycie dachowe oraz wyremontowano elewację. 

W ołtarzu bocznym znajduje się wyjątkowa, otoczona kultem figura Matki Boskiej Szaflarzańskiej, stanowiąca przykład średniowiecznej sakralnej sztuki sądeckiej. Madonna z Szaflar to 95 cm wysokości rzeźba datowana na 1375 rok. Wykonana jest z jednego wydrążonego w środku kloca lipowego, polichromowana i partiami złocona. Pochodzi z tzw. warsztatu sądecko – spiskiego. Reprezentuje ona styl tzw. „Pięknych Madonn”, funkcjonujący już w połowie XIV wieku w dorzeczu Popradu i Dunajca. [źródło]

Jest też opis małej architektury sakralnej, m.in.:

Najstarsza w Szaflarach kapliczka stojąca przy ulicy Suskiego, ufundowana w roku 1892 przez ówczesnego wójta Wojciecha Kamińskiego na cześć Królowej Nieba. Znajdują się w niej figury św. Floriana, Matki Boskiej z Dzieciątkiem, św. Wojciecha, św. Andrzeja, św. Jana, św. Michała i św. Katarzyny. 

Murowana kapliczka z figurką Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia stojąca przy roli Galicowej. Została ona postawiona przez mieszkańców Leśnicy około 150 lat temu. - 

Murowana kapliczka z roku 1926 z figurkami Matki Bożej z dzieciątkiem oraz dwóch apostołów. Autorem rzeźby Matki Bożej jest ceniony na przełomie XIX i XX wieku rzeźbiarz Wojciech Kułach-Wawrzyńcok z Gliczarowa. [źródło]

Niestety, nie posiadam fotografii wspomnianej powyżej kapliczki. Można ją zobaczyć na ulicy Suskiego 146 w Szaflarach lub na stronie Gminnego Ośrodka Kultury w Białym Dunajcu [klik].

Na stronie Gminnej Biblioteki Publicznej w Szaflarach zamieszczono następujący opis:

Za remizą OSP stoi murowana kapliczka z przełomu XIX i XX wieku. Znajdują się w niej drewniane figury św. Bartłomieja (mniejsza) i św. Jana (większa). Obok rośnie olbrzymi jesion, który jest zabytkiem przyrody i dwa mniejsze modrzewie. Została ona zbudowana koło dawnej drogi prowadzącej do drewnianego, dziś już nie istniejącego mostu. W czasie procesji Bożego Ciała jest tu czwarty ołtarz. [źródło]

Jako ciekawostkę polecam Quest Z  Augustynem Suskim po Szaflarach, w którym są wierszowane nawiązania do kapliczek.

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena, ul. A. Suskiego 82 (za budynkiem OSP) i płaskorzeźba na kapliczce świętego Floriana, ul. A Suskiego 119a;
• lokalizacja: Szaflary, gmina Szaflary, powiat nowotarski, województwo małopolskie;
• data wykonania fotografii: 16.10.2017 r.