Augustów

W artykule Józefy Drozdowskiej pt. "Kapliczki św. Jana Nepomucena na terenie powiatu augustowskiego" [w: Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego nr 12, Białystok 2006, str. 151-152] znalazłam opis i fotografie kapliczki z 2005 r.

W mieście, które słynie z kilku jezior, rzek i dwóch kanałów figura św. Jana Nepomucena stoi w drewnianej kapliczce słupowej przy zabytkowym Kanale Augustowskim, "u wejścia" do powstałego w XIX wieku osiedla Baraki28, w bliskości starorzecza, przy dzisiejszej ulicy 29 Listopada, istniejącej w miejscu dawnego traktu kowieńskiego. 

(...) św. Jana Nepomucena zaczęto czcić w Augustowie w XIX wieku. Niegdyś augustowska kapliczka stała tuż przy pochodzącej z lat 1825-1826 śluzie Augustów, którą po zniszczeniach wojennych przeniesiono na przeciwległą stronę drogi i odbudowano w latach 1947-1948, w pobliżu stojącego tu do 1944 roku zwodzonego mostu. 

Kapliczka umieszczona jest na wysokim czworobocznym słupie rozszerzającym się ku dołowi. Przyziemną część słupa zabezpieczono szalunkiem z podłużnych deseczek. Czworoboczny, prostokątny domek stoi na szerszej od niego podstawie z czterema wspornikami w kształcie wygiętego u góry rogu. Ozdobiona u dołu dekoracyjną listwą kapliczka jest otwarta z trzech stron. Tylna jej strona zabudowana jest deseczkami, z otworami po bokach zakończonymi łukami pełnymi i nakryta namiotowym daszkiem. Daszek, pokryty pomalowaną na biało blachą, zwieńczony umieszczonym na okrągłym cokoliku metalowym, białym, zdwojonym krzyżem, z czterema falistymi promieniami wychodzącymi z jego środka. Słup z kapliczką pomalowany jest na ciemny, zielony kolor. Pod szarym daszkiem biegnie ciemnobrązowa listwa, sugerująca gzyms. 

     

Figura Jana Nepomucena, malowana na brązowo, ustawiona jest frontalnie. Atrybutem świętego jest biała stuła, którą przytrzymuje lewą, zgiętą w łokciu ręką. Prawą dłonią wskazuje przed siebie. Na głowie granatowy biret, a wokół niej biała aureola z gwiazdarni i krzyżykiem. Rzeźba prawdopodobnie pochodzi z 1968 roku. 

W otoczeniu kapliczki stoi metalowy krzyż, umieszczony na wysokim kamiennym postumencie, wykonanym przez R. Jachimowicza z Suwałk. Na nim, we wnęce pod szkłem, obrazek Maryi z Dzieciątkiem, a pod nim dwuczłonowy, przedzielony ozdobnikiem napis: Pod Twoją obronę uciekamy się Pamiqtka Przedmieścia Baraków 1918r. Krzyż, według relacji mieszkających tam osób, postawiony został dla uczczenia odzyskania niepodległości. [źródło]

Na stronie nepomuki.pl jest następująca informacja:

Drewniana figura w kapliczce na słupie stoi przy ulicy, tuż przy jednej ze śluz Kanału Augustowskiego. Obiekt pochodzi z XVIII lub XIX wieku. Rzeźba umieszczona w środku przedstawia świętego Jana Nepomucena - jest to kopia oryginalnej starej figury rzeźba skradzionej (...) w latach 60-tych... W roku 2007 kapliczka przeszła renowację i została całkowicie przeszklona. Warto zwrócić uwagę na sposób zamontowania aureoli Jana w nowej kapliczce - poziomo do sufitu zamiast do ramion świętego - oraz na nietypowy kształt biretu, zbliżony do nakryć głowy duchownych prawosławnych... [źródło, fotografie sprzed remontu]

Na koniec kilka zdjęć otoczenia kapliczki, wykonanych po przeciwnej stronie ulicy.

Adnotacja: 

• kapliczka świętego Jana Nepomucena; 
• lokalizacja: Augustów, ul. 29 listopada, powiat augustowski, województwo podlaskie; 
• data wykonania fotografii: 18.07.2020 r.