Bargłów Kościelny

W artykule Józefy Drozdowskiej pt. "Kapliczki św. Jana Nepomucena na terenie powiatu augustowskiego" [w: Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego nr 12, Białystok 2006, str. 152-153] znalazłam opis i fotografie kapliczki z 2005 roku.

Bargłowski św. Jan Nepomucen usytuowany jest przy głównej drodze, prowadzącej przez wieś z Augustowa do Warszawy. Dawniej ustawiony był głębiej na terenie gruntów parafialnych, bliżej rzeczki Bargłówki i źródła, na którym jest pobudowana zabytkowa studnia głębinowa, nazywana przez niektórych mieszkańców pompą. Niegdyś wierni, podążający na nabożeństwa, myli przy niej nogi przed wejściem do tutejszego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. 

     

Tradycja kultu św. Jana Nepomucena w Bargłowie sięga XIX, a może i XVIII wieku. Świadczy o tym znajdujący się w tym czasie w bocznym ołtarzu kościoła obraz św. Jana Nepomucena. Istniejącą kapliczkę postawił Jan Karpio w końcu XIX lub na początku XX wieku. Wypisana na słupie data wystawienia kapliczki jest zakryta szalunkiem, wykonanym później przez Antoniego Wronko. Pewnego wieczoru na początku lat osiemdziesiątych XX wieku tamtejsi mieszkańcy: Wacław Chmielewski, Konstanty Karpio, Zygmunt Stankiewicz i Jan Wronko wraz z ks. proboszczem Józefem Majewskim przestawili kapliczkę bliżej drogi. Słup skrócono o części spróchniałe, przymocowano do dwóch metalowych prętów i zabetonowano w ziemi.

Święty Jan w Bargłowie miał w przeszłości i ma nadal duże znaczenie dla tutejszej społeczności. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku modlono się przy nim podczas obchodów i święcenia pól. Do kapliczki św. Jana przywożono zmarłych, zarówno ze wsi, jak i z całej parafii, a od kapliczki w kondukcie z księdzem, przy biciu dzwonów wnoszono trumnę do pobliskiego kościoła

Bargłowska kapliczka jest kapliczką słupową, umieszczoną na wysokim czterobocznym, drewnianym słupie o przekroju kwadratu. Jest on podwójnie profilowany. Dolna część jest nieznacznie rozszerzona ku dołowi. Stoi na zabetonowanym w ziemi polnym kamieniu. Słup oszalowano z każdego boku dwiema deskami, pozostawionymi w naturalnym kolorze. Kapliczka jest otwarta z trzech stron i zabezpieczona szybkarni. Od strony tylnej obita jest blachą. Na nieco szerszej od słupa podstawie umieszczono cztery profilowane kolumienki, na których opiera się namiotowy, kryty blachą, daszek. Wieńczy go kuty, żelazny zdwojony krzyż. Z jego środka wychodzą cztery faliste promienie, a u podstawy ma odwrócony sierp księżyca. Daszek z krzyżem i drewniana deska, na której stoi figurka świętego są w kolorze brązowym. Profilowane frontowe kolumienki w kapliczce są niemalowane, wykonane z jasnego drewna. Św. Jan Nepomucen przedstawiony jest frontalnie, z głową przechyloną na lewe ramię i z lewą ręką ułożoną na sercu. Ma na sobie tradycyjny strój kapłana okresu kontrreformacji, głowę nakrytą biretem, otoczoną aureolą z gwiazd. Figurka jest pomalowana na brązowo. Na internetowych stronach poświęconych Nepomukom wydatowano rzeźbę na rok 1882. Autor figury nie jest znany. Kapliczkę oddziela od pobocza drogi metalowe ogrodzenie. [źródło]

Na stronie nepomuki.pl są czytelne fotografie rzeźby.

W artykule Józefy Drozdowskiej pt. "Z historii kościoła w Bargłowie" znajduje się informacja w oparciu o "Inwentarz podawczy" z 5 maja 1840 roku, podpisany m.in. przez dziekana augustowskiego, ks. Pawła Makowskiego oraz ks. Aleksandra Grudzińskiego, nowego proboszcza bargłowskiego następującej treści:

Ołtarze boczne podobnie jak wielki, ustawione są na murowanych mensach z jednym stopniem i wykonane z takiego samego materiału oraz powiększone o jedną kondygnację. Pierwszy z nich ma antepedium w kwiaty. Umieszczone są w nim trzy obrazy: św. Jana, św. Anny i Pana Jezusa Nazareńskiego. Obraz św. Anny został namalowany na papierze, zaś pozostałe dwa olejno na płótnie. Wszystkie trzy obrazy oprawione są w złocone ramy. [źródło]

Polecam:

- ciekawostki o Bargłowie Kościelnym - Z biegiem BiebrzyPrzewodnik historyczno-etnograficzny,
- artykuł Józefy Drozdowskiej - Kaplica cmentarna Karwowskich w Bargłowie Kościelnym.

Adnotacja: 

• kapliczka świętego Jana Nepomucena oraz informacja na temat obrazu świętego Jana w kościele; 
• lokalizacja: Bargłów Kościelny, ul. Augustowska, gmina Bargłów Kościelny, powiat augustowski, województwo podlaskie; 
• data wykonania fotografii: 19.07.2020 r.