Rzepiska

Na stronie nepomuki.pl jest następująca informacja: 

Przy polnej drodze nad wsią, która niegdyś szły kondukty pogrzebowe do kościoła w Łapszach Wyżnych, stoi kapliczka murowana z łamanego kamienia, kryta czterospadowym gontowym daszkiem, z II połowy XIX wieku. Była w niej ponoć kiedyś figura Jana N., która zaginęła w nieustalonym czasie. Obecnie jest tam MB. Legenda głosi, że  kapliczkę postawili okoliczni zbójnicy jako wotum błagalne. [źródło]

W najbardziej na wschód wysuniętej wsi gminy Bukowina Tatrzańska znajdują się trzy stare kapliczki. Pierwsza jest ulokowana nad Bryjowym Potokiem przy polnej drodze na Pawlikowski Wierch (...). Wyróżnia ją przede wszystkim naturalna, szorstka faktura ścian z kamienia łamanego, dzięki której łagodnie wpasowuje się w otaczające ją pola i łąki. Ze swoimi nierównościami, ubytkami w murze i zatartymi już dzisiaj śladami bielenia kapliczka ta, niczym wiekowy starzec z pomarszczoną przez czas twarzą, skrywa pamięć o kolejnych pokoleniach ludzi odchodzących właśnie tędy do wieczności. Kapliczkę nakrywa wymieniony niedawno masywny, bardzo rozłożysty czterospadowy dach z gontu, wsparty na ozdobnie profilowanych rysiach. Tuż pod nim mieści się stosunkowo niewielka wnęka o dwuspadowym sklepieniu, w której, jak wspominają mieszkańcy, stała niegdyś rzeźba św. Jana. Ostatnio jej wyposażenie ulega ciągłym przemianom w zależności od decyzji opiekunów kapliczki. Obecnie znajduje siê w niej porcelanowa figurka Matki Boskiej Różańcowej oraz reprodukcja z wizerunkiem głowy Chrystusa w koronie cierniowej, która niedawno zastąpiła zniszczony przez wilgoć obraz Matki Boskiej Licheńskiej. [Monika Golonka-Czajkowska Małgorzata Maj, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. Studium sakralizacji przestrzeni, str. 16, źródło, fotografia kapliczki]

Mam pewność, że nie dotarłam do właściwej kapliczki, ale od dalszego wędrowania skutecznie mnie odstraszył plac budowy, który zagrodził mi drogę.

Przydrożne kapliczki stojące w Rzepiskach.

Na miejscowym cmentarzu zwraca uwagę stuletnia kaplica cmentarna, jedna z trzech zabytkowych kaplic mszalnych na terenie parafii jurgowskiej, 

Usytuowana na wzniesieniu przy wjeździe do Bryjowego Potoku, stoi w centrum miejscowego cmentarza... Murowana, wybudowana na planie prostokąta zamkniętego absydą z wąskimi, neogotyckimi oknami po bokach, skierowana jest wejściem na południe. Naczółkowy, kryty blachą dach wieńczy od frontu prostopadłościenna, szalowana deskami dzwonnica z namiotowym daszkiem i krzyżykiem na szczycie. Pod naczółkiem wisi duży, polichromowany krucyfiks wyrzeźbiony z drewna. Pod nim na ścianie umieszczono inskrypcję w języku słowackim upamiętniającą datę budowy obiektu:

Pohvalon bud 

Ježiš Kristus 

Roku 1908

[Monika Golonka-Czajkowska Małgorzata Maj, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. Studium sakralizacji przestrzeni, str 40, źródło]

Trochę fotografii z widokiem na Tatry.

 

Poniżej kilka ciekawych informacji na temat kapliczki świętego Jana Nepomucena z Rzepisk oraz Spisza.

 

(...) jedna z mieszkanek Rzepisk opisała zdarzenie, jakie miało miejsce przy kapliczce na „drodze umarłych”. Historia ta przydarzyła się jej, kiedy była młodą dziewczyną. Razem z kolegą wybrała się do kapliczki, aby ją udekorować na nabożeństwo majowe. Do wazonika nabrała brudnej wody z kałuży. Kiedy postawiła wazonik przy figurce, woda z mętnej przekształciła się w krystalicznie czystą. Widział to także jej kolega. Była tak przerażona tym niezwykłym przemienieniem, że bardzo szybko stamtąd uciekła. [Monika Golonka-Czajkowska Małgorzata Maj, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. Studium sakralizacji przestrzeni, str 95, źródło]

Kapliczka pod wezwaniem św. Jana powstała w drugiej połowie XIX wieku.

Tradycja ludowa głosi, że kapliczkę tę ufundowali zbójnicy trawieni wyrzutami sumienia z powodu popełnionych kradzieży Zbójnicy mieszkali w osiedlu Szyszki (Bryjów Potok).
Kapliczka ta usytuowana jest na drodze zwanej "Drogą Umarłyk". nazwa wzięła się stąd, że wsie Jurgów, Czarna Góra i Rzepiska nie miały swoich kościołów, należały do parafii Łapsze Wyżne. Tam też odprowadzano zmarłych. Był to k. 12 km odcinek polnej drogi.
Dojazd
Z głównej drogi 49 w Czarnej Górze skręcamy w lewo (znak Rzepiska) i później znowu w lewo (znak Rzepiska Potok Bryjów).
Do kapliczki prowadzi czerwony szlak turystyczny oznakowany wewnątrz wsi (Rzepiska Potok Bryjów). Samochodem możemy dojechać do osiedla Sołtystwo gdzie stąd czeka nas piesza wycieczka pod górę do kapliczki około 10-15 min, lub wyjechać na osiedle Pawliki, gdzie schodzimy do kapliczki z góry ok 5 min. Wybór zależy od was:) [źródło]

Górna kapliczka p.w. Św. Jana postawiona w II poł. XIX w. ufundowana prawdopodobnie przez mieszkających tu zbójników trapionych wyrzutami sumienia. Stoi na tzw. "drodze umarłych". Nazwa ta wzięła się stąd iż wsie Jurgów, Czarna Góra i Rzepiska należały do parafii w Łapszach Wyżnych i tą polną drogą o dł. 12 km wieziono umarłych na cmentarz parafialny. Była to najkrótsza droga. Kiedy zaczęliśmy wędrować po Spiszu często nasze drogi prowadziły przez Pawlikowski Wierch i zawsze zatrzymywaliśmy się przy kapliczce. Z czasem obserwowaliśmy postępujące zniszczenia. Kapliczka z wolna popadała w ruinę. Jakież była nasza radość gdy któregoś roku zobaczyliśmy już z daleka nowy dach. Dzisiaj możemy oglądać ją przywróconą do pierwotnego stanu z dbałością o szczegóły. Jakże pięknie świadczy to o ludziach którzy o to zadbali. [źródło]

 

Historia Rzepisk [klik]

Miejsca widokowe na Spiszu [klik, klik]

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena;
• lokalizacja: Rzepiska, Droga Umarłych, gm. Bukowina Tatrzańska, powiat tatrzański, województwo małopolskie;
• data wykonania fotografii: 30.06.2019 r.