Podedwórze

Na rondzie w Podedwórzu stoi najstarsza w powiecie parczewskim kapliczka, zwana "Świętym Janem".

Koło kościoła, na skrzyżowaniu dróg Wisznice – Kodeniec i Mosty – Jabłoń stoi barokowa kapliczka z rzeźbą Frasobliwego i datą 1646 to zapewne kapliczka ponepomucka. Zwana jest przez mieszkańców "kapliczką świętego Jana" lub "Świętym Janem" przez jakąś część swej historii skrywała zapewne figurę Jana N., której losy nie są znane... [źródło]

Kapliczka z zamienionym świętym?

Jest to obiekt murowany, otynkowany, w ogólnym swoim zarysie wskazujący na styl barokowy: cokół zwieńczony jest podwójnym gzymsem, otwarta z czterech stron góra ograniczona jest arkadami. Kopułka pokryta jest czerwoną dachówką. Obiekt oczywiście był wiele razy remontowany i przerabiany, dlatego nasze wnioski mogą nie być do końca pewne.

W środku znajduje się figura Chrystusa Frasobliwego. Można przyjąć hipotezę, że - wbrew niektórym opiniom - jest ona znacznie młodsza od kapliczki. Wprawdzie pierwsze Boskie Turbacje (tak nazywano ten wizerunek) na ziemiach polskich mamy poświadczone właśnie dla połowy XVII wieku, jednak trudno spodziewać się, by, w swoim pochodzie z Zachodu Europy, były stawiane zaraz daleko na wschodzie. Po wtóre największa popularność tego typu wizerunku to wiek XIX, kiedy umieszczano go niemalże przed każdą chałupą. Z tego okresu pochodzi też najpewniej rzeźba z Podedwórza. Czy jednak kapliczka zawsze była poświęcona Chrystusowi Frasobliwemu?

Pewną przesłanką jest fakt, że do tej pory niektórzy miejscowi o kapliczce mówią "Święty Jan". Który z zastępu świętych o tym imieniu by pasował? Oczywiście Jan Nepomucen, czeski kapłan, utopiony w rzece przez króla za odmowę złamania tajemnicy spowiedzi. Jego figurki również w Polsce często stawiano na rozstajnych drogach właśnie oraz w pobliżu mostów. Skrzyżowanie mamy, a jak z wodami? Zarówno w kierunku na Rusiły - Paszenki - Wisznice, jak i jadąc na Mosty szybko trafiamy na tereny bardzo podmokłe i zbiorniki wodne! Idealne miejsce na postawienie Nepomuka! Dlaczego i w jakich okolicznościach wymieniono figurę? Czy po prostu stara się zużyła albo jej sens przestał być czytelny, czy też może przyświecał temu jakiś szerszy koncept - tego się chyba nie dowiemy. [źródło]

Kapliczka stoi w pobliżu klasycystycznego kościoła pw. Zwiastowania NMP, zwanego przez mieszkańców Podedwórza "białym".

Obok kościoła stoi pomnik, upamiętniający poległych żołnierzy w czasach I wojny światowej.

Historie kościołów w Podedwórzu obszernie opisane są na stronach: Podedwórze kościół biały i Podedwórze kościół czerwony.

Na stronie Muzeum Południowego Podlasia jest stara fotografia kapliczki. [klik]

Adnotacja:

• kapliczka ponepomucka;
• lokalizacja: Podedwórze, gmina Podedwórze, powiat parczewski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 6.10.2019 r.