Tajemnicza kapliczka w Wierzbówce

Kapliczki, figury, przydrożne krzyże często kryją w sobie niesamowite historie. Dobrym przykładem jest kapliczka w Wierzbówce.

Wyjeżdżając z Parczewa obieramy kierunek na Lubartów DW 815. Zaraz za mostem na Piwonii skręcamy w ulicę Lipową. Następnie przejeżdżamy przez Wierzbówkę. W miejscowości można zobaczyć kapliczkę z rzeźbą Jana Nepomucena...[źródło]

Pomalowana na biało rzeźba z piaskowca stojąca w dużej kapliczce z lat 60. XIX w., odremontowanej w 1984 r. Pod kapliczką sklepiona piwnica, służąca w czasie II wojny światowej za schronienie. [źródło]

      

W opracowaniu Andrzeja Teleona pt. Dzieje parafii greckokatolickiej w Parczewie [Parczew 2014] znalazłam bardzo ciekawą historię kapliczki.

Kurhan - kościółek unitów w Wierzbówce 

W Wierzbówce przy drodze z Parczewa do Milanowa znajduje się kapliczka (pod wezwaniem św. Jana Nepomucena), przez najstarszych mieszkańców Wierzbówki do dziś nazywaną „kościółkiem”. Świątek wykonany jest z piaskowca i ustawiony na cokole. W murach fundamentu kapliczki jest piwniczka wielkości 3x4m o suficie kolebkowym, wyłożona cegłą klinkierową i zaprawą cementową.

Aby ukryć swą wiarę przed prawosławnym Rządem carskim, Unici zbierali się w podziemnym kościółku. W kapliczce - kurhanie unici odprawiali modły, zbierali się na nabożeństwa, chrzczono tam dzieci, dawano śluby, prowadzono działalność charytatywną. 

W Kurhanie, jako schronie ukrywały się rodziny podczas okupacji hitlerowskiej i aktualnie jest on dostępny. 

Z inicjatywy p. Kazimierza Baryły właściciela gruntu i poparciu ówczesnego proboszcza ks. Prałata M. Marczuka kapliczka letnią porą w 1984 roku została odremontowana. 

Podczas remontu kapliczki natrafiono na butelkę wielkości ¾ litra koloru zielonkawego, z końcówką z korkiem zalakowaną. W środku znajdował się biały arkusz formatu A4 z kaligraficznym pismem - wyszczególniono na nim nazwisko fundatora i muratorów budujących kapliczkę. Ekipa remontująca, znaleziony dokument pozostawiła pod zadaszeniem kapliczki. 

Prawdopodobnie zbudowano ją w latach 1860-tych. Grunta należały do hrabiego z Milanowa - Włodzimierza Czetwertyńskiego. Po odkupieniu folwarku od majora Techmańskiego pan Kalisz - dziadek obecnego właściciela - pracował w folwarku w Milanowie i za dobrą pracę hrabia ofiarował mu plac i grunta. Fundatorką tej kapliczki była p. Łuniewska. 

Od roku 1830 do roku 1858 folwark Wierzbówka był w posiadaniu rodziny Techmańskich i w Wierzbówce znajdował się drewniany dworek. Z kapliczką i dworkiem wiąże się legenda. Ludzie mówią, że pomiędzy dworem a kapliczką istniało tajne, podziemne przejście. Było ono potrzebne w trudnych czasach powstań narodowych i prześladowań unitów. [źródło]

Adnotacja:

• kapliczka świętego Jana Nepomucena;
• lokalizacja: Wierzbówka, gmina Parczew, powiat parczewski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 4.10.2019 r.