Feretron z Gończyc

Parafia rzymsko-katolicka pw. Świętej Trójcy w Gończycach ma długą i bogatą historię. Wielce ciekawie przedstawia ją Kazimierz Paciorek w opracowaniu "Parafia Gończyce". Poniżej kilka cytatów.


Pierwszy kościół, zbudowany w 1698 r. przez Annę Sułowską, nie jest znany z opisów dokumentów: był drewniany, lecz już w 42 lata swego istnienia został tak opustoszony, że nowy dziedzic Gończyc Kazimierz Grabowski w r. 1740 na nowo buduje zupełnie nowy, czy przebudowuje stary, z drzewa dębowego. O, tym kościele krąży stare opowiadanie, że dziedzic ten miał go wygrać za zakład: czy zabierze go [z parafii Marianów] od razu. Po ten kościół przyjechało tyle wołów, że zabrano go od razu i jeszcze 48 par wołów szło z powrotem z pustymi wozami. Ile w tym prawdy nie wiadomo, przy ostatnim przedłużaniu kościoła, podobno majstrowie zauważyli faktycznie na starym drzewie dębowym jakoby ślady przebudowy. 


Opis tego kościoła mamy z roku 1781, tak wyglądał: miał długości 7 1/4 sążnia, szerokości 5 1/4 sąż., na południe ołtarzem wielkim obrócony. Dach miał gontami pobity, w 1781 r. już nie nowy. Na dachu kopuła z małą sygnaturką i krzyżem żelaznym na wierzchu. Przy kościele kruchta pokryta też gontami, lecz bez podłogi i bez sufitu, widocznie niedawno przystawiona. Z kruchty do kościoła drzwi podwójne, w kościele podłoga z tarcic, mocno spróchniała, sufit z tarcic okrągło wybity; okien wielkich w ołów oprawnych siedem, z których trzy popsute. Chór nad drzwiami wielkimi, na którym ,,pozytew mały szkatulny na cztery głosy". Na lewej stronie kościoła zakrystia mała, też z podłogą bardzo popsutą i z oknem w ołów oprawnym, bez szyby, z trzema prętami żelaznymi. Drzwi są z zewnątrz do zakrystii i z zakrystii do kościoła. Na prawej stronie kościoła skarbiec, też z jednym oknem zakratowanym „złym" i z podłogą spróchniałą. Ołtarzy trzy. Ołtarz wielki z obrazem Najśw. Marii Panny, niżej umieszczony i u góry obraz Trójcy Przenajświętszej. Ołtarz na prawej stronie św. Rocha, na lewej stronie Aniołów Świętych. W tęczy pasja ukrzyżowanego P. Jezusa. Pod całym kościołem podwaliny spróchniałe i ściany od fal deszczowych po części zbutwiałe. Wszystko prędkiej reparacji potrzebuje. 


W roku 1932 za ks. Stefana Nienałtowskiego zbudowano kwadratową dzwonnicę drewnianą, obitą deskami, o rozmiarach 4 x 4 m, z czterema oknami półcyrklowymi, z dachem okrągłym z kulą z osadzonym Żelaznym krzyżem. Dach opiera się na słupach (otoczonych wkoło balustradą) między którymi zawieszone są dzwony. 


Ks. Ludwik Gurzyński buduje nową plebanię, która stoi obecnie, lecz nie dokańcza. W 1884 r. przybył ks. Kal. Stawirej, zastał budynki w smutnym stanie. W roku 1886 plebanię nową dokańcza, budynki gospodarcze przestawia na inne miejsce. Walące się płoty poprawia. Plebania na podmurowaniu, nieszalowana ani tynkowana, długości 26 łokci, szerokości 18, w której pokoi: stołowy, gościnny, sypialny, kancelaria, mieszkanie dla służby, kuchnia i spiżarka, druga spiżarka przy pokoju sypialnym proboszcza. Są dwa ganki z oknami oszklonymi z frontu i z tyłu, przez które z jednego wchód do kancelarii a z drugiego do stołowego. Dach gontem kryty. [źródło]


Kościół drewniany został wpisany do rejestru zabytków w 1983 r. Obecnie służy jako magazyn. W jego bezpośrednim sąsiedztwie góruje nad okolicą nowoczesna świątynia, wybudowana w latach 1997-2002.


I w tym to własnie kościele jest feretron z wizerunkiem świętego Jana Nepomucena.


Postać Jana N. z palcem przy ustach, w birecie, z krzyżem i palmą w prawej dłoni. W tle Most Karola i scena Topienia, która odbywa się w obecności króla Wacława i dwóch oprawców. [źródło]


Z drugiej strony feretron zdobi obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem.



Bardzo serdecznie dziękuję pani, która opiekuje się kwiatami w kościele, za oprowadzenie po kościele, pokazanie feretronu, wspólną modlitwę i ciepłą, przemiłą rozmowę. Przy okazji - może święty Jan Nepomucen znalazł się na feretronie w tutejszym kościele z powodu rzeczki Promnik, przepływającej przez miejscowość.

Adnotacja:
  • feretron nepomucki;
  • ciekawostka: palec na ustach symbolizujący dotrzymanie tajemnicy spowiedzi;
  • lokalizacja: Gończyce, gmina Sobolew, powiat garwoliński, województwo mazowieckie;
  • data wykonania fotografii: 27.09.2019 r.

2 komentarze:

  1. Słoneczko i chmurki, malowniczo wygląda ten zespół kościelny.
    Fajnie, że dzięki uprzejmości pani opiekującymi się kwiatami, udało Ci się zobaczyć feretron z Nepomukiem. Musi mieć on sporo lat, bo widać że zęby czasu zaczęły go podgryzać.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Udała mi się pogoda. Co do wieku feretronu - biorąc pod uwagę wielowiekową historię parafii, może mieć dużo lat.

      Usuń

Miło mi, że tu zaglądasz i zostawiasz ślad. Dziękuję:)