Skrzyniec

(...) kapliczka przydrożna z końca XVIII w. lub z I połowy XIX wieku, murowana w stylu barokowym, z rokokową figurą św. Jana Nepomucena... [źródło, str.113]



Kapliczka przydrożna w Skrzyńcu figuruje w wojewódzkiej ewidencji zabytków i została wymieniona w Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce 33. Według karty ewidencyjnej opracowanej w 1973 r. przez C. Kocota, kapliczka jest datowana na 1 połowę XIX w. Pierwotna forma kapliczki uległa przekształceniom w wyniku dokonywanych prac remontowych. Obecnie jest to kapliczka domkowa, murowana, na rzucie kwadratu, z „wtopionymi” w naroża kolumnami, kryta dachem brogowym, pokrytym blachą płaską. Ściany kapliczki obustronnie tynkowane, bielone wapnem. Wszystkie elewacje zwieńczone wydatnym gzymsem. Wnętrze dostępne poprzez dwuskrzydłowe drzwi drewniane, częściowo przeszklone. W ścianach bocznych - małe okna. Wewnątrz m.in. współczesna figura św. Jana Nepomucena, która zastąpiła wcześniejszą, skradzioną figurę świętego. Miejsce lokalizacji tej kapliczki zostało oznaczone na kopii planu A. Roupperta z 2 poł. XIX w., zamieszczonej w opracowaniu ewidencyjnym dawnego założenia w Skrzyńcu (...). Na w/w planie przedstawiającym część dóbr Skrzyniec oznaczono położenie kapliczki na terenie wydzielonej części kolonii („A5”), która obecnie odpowiada obecnej działce leśnej. Porównanie w/w kopii planu z mapą topograficzną Polski M. von Heldensfelda z 1801-1804 r. oraz tzw. Mapy Kwatermistrzostwa z 1839 r. wskazuje, że kapliczka funkcjonowała w tym miejscu od początku XIX w. Jednocześnie kapliczka znajdowała się na gruntach należących do majątku ziemskiego, którego historię dokumentują między innymi prowadzone od 1839 dla Dóbr Ziemskich Skrzyniec księgi hipoteczne, które są przechowywane w Archiwum Państwowym w Lublinie i jego Oddziale w Kraśniku. [źródło, str.259]
 

(...) w pięknej murowanej i bielonej kapliczce ponepomuckiej z XIX wieku nie ma już (...) starej figury Jana N. (...). Sama kapliczka jest ciekawym obiektem - czterospadowy daszek oparto na grubych kolumnach, ściany przeprute okienkami i zaopatrzone w dwuskrzydłowe drzwi dodano być może później... [źródło]

 
(...) na miejscu starej figury Jana N. (...), w zamian umieszczono tam nową drewnianą i polichromowaną rzeźbę Jana N. wykonaną w manierze ludowej... [źródło]

 




Adnotacja:

  • kapliczka świętego Jana Nepomucena;
  • lokalizacja: Skrzyniec, gmina Bełżyce, powiat lubelski, województwo lubelskie;
  • data wykonania fotografii: 22.08.2020 r. i 10.01.2025 r.

12 komentarzy:

  1. Kapliczka całkiem zgrabna.

    OdpowiedzUsuń
  2. Hmmmm skoro kapliczka widnieje w rejestrze zabytków to wielka szkoda że nikt nie stara się o jej fachową renowację. A ona woła o to, te drzwi lada moment się rozpadną, zaś kolumienki zatracają już swój owal. Na tych kolumnach widocznych także wewnątrz najprawdopodobniej znajdowało się kiedyś sklepienie zamiast tego czterospadowego dachu.
    Jednakoż ten nowy Nepomucen fajny.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kapliczka wygląda na zaopiekowaną, więc lepiej niech ona stoi tak jak teraz jest, niżby się miała doczekać remontu, który najpewniej będzie po taniości i przy okazji odnawiania zatrze cały jej urok.

      Usuń
    2. Mario, może ktoś się stara, tylko nie jest to łatwe.

      Usuń
    3. Darku, zdecydowanie Cię popieram.

      Usuń
    4. Tak, kapliczka jest urokliwa i zaopiekowana tylko hmmmm ile jeszcze czasu da jej Czas?
      Dlatego dużą szansą dla niej byłaby taka prawdziwa fachowa renowacja! Malowanie wapnem skraca jej żywotność, te drzwi naprawdę niedługo się rozpadną!

      Usuń
    5. Tak na tej kapliczce bardzo wyraźnie widać przemijanie.

      Usuń
    6. Niestety, ale takie jest życie.

      Usuń
    7. Tak życie to przemijanie, jednakoż ludziom bardzo trudno się z tym pogodzić. No bo czy powinniśmy pogodzić się z tym aby wszystko co stworzyli ludzie zabrał czas? To są dylematy na które chyba nie ma jednoznacznych odpowiedzi.

      Usuń

Miło mi, że tu zaglądasz i zostawiasz ślad. Dziękuję:)