Zwiartów-Kolonia

Według informacji na stronie nepomuki.pl w Zwiartowie-Kolonii są dwie kapliczki ze świętym Janem Nepomucenem.

 

 

(...) drewniana domkowa pomalowana na biało kapliczka z dwuspadowym daszkiem, w niej drewniany polichromowany ludowy Jan N., nawiązujący do tradycji tutejszych nepomuckich figur kamiennych z XIX wieku. [źródło]

 

W części wsi zwanej Zastawki znajdują się dwie małe drewniane kapliczki z ludowymi rzeźbami św. Jana Nepomucena i św. Antoniego, usytuowane na skarpie biegnącej wzdłuż drogi.
Otwarta z przodu kapliczka domkowa ze św. Janem Nepomucenem jest prawdopodobnie z 1905 r., na co wskazuje słabo czytelny napis wyżłobiony na drewnianym cokole pod rzeźbą, brzmiący: Św. Janie módl się za nami. 1905. Jest ujęta w Katalogu zabytków sztuki w Polsce z informacją, że zapewne pochodzi tak jak i rzeźba z II połowy XIX w .... Drewniana, konstrukcji słupowo-ramowej, oszalowana łączonymi na styk deskami, posadowiona na planie prostokąta o wymiarach 160x110 cm. Czworoboczne narożne słupy są wkopane w ziemię, frontowe mają delikatnie sfazowane naroża. Otwarty przód zamyka płotek ze sztachetami wpuszczonymi w otwory parapetu. Dwuspadowy, krokwiowo-płatwiowy daszek, kryty jest papą (wcześniej gontem). Na środku kalenicy pazdur z metalowym krzyżem. Kapliczka jest pobielona wapnem. W środku drewniana, polichromowana, ludowa rzeźba św. Jana Nepomucena wysokości około 100 cm, ustawiona na drewnianym cokole wysokości około 80 cm. Oprócz charakterystycznego dla św. Jana Nepomucena stroju (sutanna, komża, mantolet, biret) oraz brody rzeźba nie ma atrybutów, z którymi przedstawiany jest święty. Możliwe, że pierwotnie postać adorowała krucyfiks trzymany w jednej ręce, a w drugiej miała palmę męczeńską. Elementy te wraz z dłońmi odpadły, co widać na zdjęciu z lat 70. XX w. zamieszczonym w Katalogu zabytków sztuki w Polsce. Ręce zostały później dosyć nieudolnie dorobione.[źródło, fotografie kapliczki]

 

(...) jest tu również druga drewniana domkowa kapliczka, tym razem współczesna z roku 2012, z dwuspadowym daszkiem. W niej ulokowano starą drewnianą polichromowaną ludową figurę Jana N. na pękniętym wzdłuż cokole. Na tym ostatnim wyryto inskrypcję: "Ś. JANJE / MODL / SJE / ZA NA / MJE / POSTAWJONA / D:8.KW. 1905" ... [źródło, fotografia kapliczki]

 

Drugiej kapliczki nie udało mi się znaleźć, ale (już zupełnie po ciemku) w zasięgu moich oczu (świateł samochodu) pojawiła się bardzo ciekawa kapliczka świętego Antoniego.

(...) niewysoka drewniana trzykondygnacyjna konstrukcja słupowa. Na prostopadłościennym cokole znajduje się właściwa kapliczka w postaci dwóch kolumienek z przodu i tyłu zamkniętego ścianką z dwiema półkolumnami. Kondygnację wieńczy namiotowy daszek, zakończony analogiczną, mniejszą kapliczką, której namiotowy daszek ozdabia pazdur zakończony metalowym krzyżem. W środkowej kondygnacji umieszczona jest drewniana, polichromowana rzeźba św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus trzymanym na lewym ramieniu.[źródło]

Materialne dziedzictwo stanowią dwie drewniane kapliczki domkowe św. Jana Nepomucena, unikalna kapliczka słupowa św. Antoniego, najstarsza w gminie figura Najświętszej Marii Panny, datowana na 1840 rok oraz wiele krzyży i figur, wpisanych w lokalną historię. Do dziś żywa jest tradycja majówek odprawianych pod figurą. [źródło, fotografie kapliczek, str. 120, 123]

 

(...) zdaniem najstarszych mieszkańców kapliczkę w formie podcieniowego domku z figurą św. Antoniego Padewskiego ufundowało bezdzietne małżeństwo jako wotum wdzięczności za uzyskaną wolność religijną. Została wykonana przez ludowego artystę w 1905 roku. [źródło]

Adnotacja:

• dwie kapliczki świętego Jana Nepomucena;
• lokalizacja: Zwiartów-Kolonia, gmina Krynice, powiat tomaszowski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 25.10.2019 r.