Fajsławice_odpust

Kościół parafialny pw. św. Jana Nepomucena, wzniesiony w latach 1791-1795 z fundacji Bielskich, według projektu Joachima Hempla. W 1915 r. podczas działań wojennych obiekt uległ uszkodzeniu. W latach 1916-1920 został odbudowany dzięki staraniom ks. E. Krzywickiego. Jest przykładem późnobarokowej architektury sakralnej z przełomu XVIII i XIX wieku. Wpisany do rejestru zabytków wraz z dzwonnicą oraz pomnikami i drzewostanem. [źródło, str.83] 

 

(...) przy szosie nr 17 kościół parafialny pod wezwaniem Jana N. ufundowany w latach 1791-95 przez Wojciecha Saryusza Bielskiego i żonę Franciszkę, na miejscu poprzedniego spalonego w 1788 roku, też zresztą pod wezwaniem JN. Jest to dzieło architekta Joachima Hempla. Wewnątrz ołtarz i obraz nepomucki, wykonane po roku 1916. Pierwszy kościół był drewnianą budowlą wybudowaną w 1757 roku (pierwsze nabożeństwo odbyło się tu 11 listopada), z fundacji ówczesnych właścicieli miejscowości, podstolego lubelskiego Konstantego z Ołtarzewa Ołtarzewskiego wraz z małżonką Anną z Obrachcic Bielską. Trzy lata wcześniej (1754) sporządzono akt erekcyjny parafii pw. św. Jana Nepomucena... [źródło]

Kościół zbudowany w l.1791-95, zapewne wg proj.arch.Joachima Hempla.
Reprezentuje fazę przełomu stylowego baroku i klasycyzmu w wydaniu prowincjonalnym. Poważnie zniszczony w czasie I wojny światowej, odbudowany w l. 1916-1920.
Pierwszy kościół drewniany został wzniesiony w 1757 r., spalony w 1778. Obecny zbudowany w l. 1791-95 z fundacji ówczesnych właścicieli majątku, Wojciecha Franciszki Bialskich, zapewne wg proj. puławskiego arch. Joachima Hempla, wzorowany na nieco wcześniejszym kościele w Magnuszewie tegoż architekta. Kościół spalony podczas działań wojennych w lipcu 1915 r. (zniszczony całkowicie dach i wnętrze, zachowane zasadnicze mury), odbudowany w l. 1916-1920. [źródło, fotografie]

 

Najwcześniej kult świętego jest odnotowywany w Fajsławicach. W 1754 r. sporządzono akt erekcyjny parafii pw. św. Jana Nepomucena w Fajsławicach. Pierwsze nabożeństwo we wzniesionym wówczas drewnianym kościele odbyło się dnia 11 listopada 1757 roku i tę datę przyjmuje się za początek funkcjonowania parafii. Fundatorami nowo wybudowanego kościoła oraz pomysłodawcami jego patrocinium byli ówcześni właściciele miejscowości, podstoli lubelski Konstanty z Ołtarzewa Ołtarzewski wraz z małżonką Anną z Obrachcic Bielską.

Wyrazem nabożeństwa dla męczennika było sprowadzenie do nowo wybudowanego kościoła jego relikwii, co znacząco wpłynęło na upowszechnienie kultu. Jest ona umieszczona w XVIII-wiecznym relikwiarzu, w przeszklonej promienistej glorii. 

Z powodu pożaru w 1788 roku, nie zachowało się wyposażenie tego pierwszego kościoła. Brakuje informacji na temat wizerunków św. Jana Nepomucena, które znajdowały się w środku, ale można przypuszczać, że patronowi był poświęcony ołtarz główny. 

Nowy kościół wybudowano w latach 1791- 1795 i zadbano, aby w jego wyposażeniu znalazły się wyobrażenia św. Jana Nepomucena. W eklektycznym ołtarzu głównym, z umieszczonym pośrodku wizerunkiem Chrystusa z Sercem Gorejącym, znajdują się po bokach obrazy przedstawiające św. Teresę od Dzieciątka Jezus po jednej stronie i św. Jana Nepomucena po drugiej stronie. Męczennik jest przedstawiony na tle zabudowań, z mostem na rzece na pierwszym planie. Stoi ubrany w strój kapłański, z krucyfiksem i palmą symbolizującą jego męczeństwo. [źródło, str. 59-60]

 

 

 

    

 

Fotografia obrazu widnieje na okładce książki Adama Polskiego i ks. Władysława Wójtowicza pt. "Zarys dziejów parafii Fajsławice".

 

 

Wyrazem kultu patrona jest przechowywany na plebanii parafialnej obraz. Św. Jan Nepomucen jest ukazany na jednolitym tle, jako młodzieniec, w stroju kapłańskim. Jego uniesioną do góry głowę otacza nimb z dziewięciu gwiazd. Męczennik trzyma w jednej dłoni krucyfiks i palmę męczeństwa, a drugą dłoń składa na ustach. To ujęcie nawiązuje do wydarzenia z życia św. Jana, kiedy podczas tortur dochował tajemnicy spowiedzi. [źródło, str. 60]

 

(...) w zbiorach parafii św. Jana Nepomucena jest jeszcze jeden obraz przedstawiający JN. Jan jest tutaj młodzieniaszkiem, nie ma zarostu, zdobi go dziewięć (!) gwiazd i trzyma palec na ustach. Tonacja czerwono-brązowa. Być może jest to ten sam obraz, który wisiał niegdyś w ołtarzu kaplicy grobowej Hakeszmida? [źródło, fotografia]

 

(...) w kościele parafialnym p.w. JN (...) przechowuje się relikwie Jana Nepomucena! Relikwiarz jest przedmiotem adoracji podczas dorocznego odpustu, czego świadkiem był A.P. Cechy relikwiarza:

Materiał: srebro złocone, trybowane, odlew, szkło barwione szlifowane

Styl: barok

Powstanie: przed 1750 r.

Wymiary: 54x23x0

Stan zachowania: Dobry. Gloria zapewne późniejsza. Krzyż wieńczący z mosiądzu, wtórny. Brak jednego kamienia na rewersie... [źródło, fotografie]

 

Drugiego obrazu i relikwiarza nie widziałam, ale za to mogłam sfotografować (...) feretron z obrazem Jana Nepomucena, który obnoszony jest w procesji podczas dorocznego odpustu... [źródło, fotografia] 

 

    

Odpust w parafii pw. św. Jana Nepomucena w Fajsławicach odbywa się w pierwszą niedzielę po 21 maja. W trakcie nabożeństwa odmawiane są specjalne modlitwy i śpiewane są okazjonalne pieśni, nawet ksiądz ma ornat z wyszytym wizerunkiem świętego.

 

 

 

 

A po odpuście...

 

 

Polecam:  

• Parafia św. Jana Nepomucena w Fajsławicach [opis i fotografie];
• STRATY I ZNISZCZENIA PONIESIONE W ZABYTKACH NIERUCHOMYCH W OKRESIE I WOJNY ŚWIATOWEJ [str.67-68].
  

 Adnotacja:

• kościół pw. świętego Jana Nepomucena wraz z ołtarzem, obrazami, feretronem i relikwiami;
• lokalizacja: Fajsławice, gmina Fajsławice, powiat krasnostawski, województwo lubelskie;
• data wykonania fotografii: 2021 r. i 26.05.2024 r.