Bolesławów

W sąsiedztwie domu, przy mostku na dawnej, zasypanej już dziś młynówce, stoi kamienny Jan N. z 1728 roku na dwuczęściowym cokole. Dolny element cokołu zeszpecony był tablicą z informacjami o godzinach odprawiania mszy św. w miejscowym kościele, ale po remoncie napis szczęśliwie zniknął a Jan otrzymał nowy nimb z pięcioma gwiazdami. Obiekt nosi cechy charakterystyczne dla warsztatu Klahrów. Na górnym cokole widoczna z przodu inskrypcja z chronostychem, która w tłumaczeniu brzmi Figurę tę wystawiono ku czci św. Jana Nepomucena. Potwierdzenie roku fundacji zawartej w chronostychu widnieje również u podstawy cokołu. Z tyłu tego cokołu napisy B.H.L.A. / Reno / 1883 / 1930. natomiast z lewej strony napis: I.W.R. 1801. Napisy te potwierdzają daty i prawdopodobnie inicjały fundatorów przeprowadzanych renowacji. W górnym cokole widoczne dwa metalowe wysięgniki na latarnie służące jako przyozdobienie figury. Do lat 70. XX wieku głowę JN zdobiła jeszcze aureola z pięcioma gwiazdami. W 2009 roku przeprowadzono renowację, o czym informuje data wyryta z tyłu postumentu. Pozłocono niektóre elementy i inskrypcję

VENERATIONI
DIVI IOANNIS
NEPOMVCENI HAEC
STATVA POSITA EST
1728
[źródło]











W kościele św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, z prawej strony przed prezbiterium znajduje się barokowy ołtarz boczny Świętego Jana Nepomucena. W nastawie ołtarzowej umieszczona jest pełnoplastyczna, drewniana, polichromowana rzeźba Jana N. z 1727 roku, przypisywana najsłynniejszemu twórcy Ziemi Kłodzkiej- Michałowi Klahrowi (...). Drewniany Jan ustawiony jest na konsoli w rokokowej marmoryzowanej ramie, trzyma w ręku otwartą Księgę (zniknęła w roku 2006, nie wiem czy ta aktualna to kopia, czy oryginał np. odzyskany po konserwacji lub kradzieży), a flankują go putta, z których lewe trzymało kłódkę (zniknęła przed 2012 rokiem!), a prawe palec przy ustach. Druga dłoń pusta, trzymana przed sobą, kiedyś w tej dłoni znajdował się mały krzyżyk, który teraz położony jest na ołtarzu, u stóp Jana. Święty ubrany w szaty kanonika doby baroku, ukształtowane w fałdy: sutannę spiętą podwójnymi guzikami, spod której wystają dwa ścięte noski trzewików; komżę wykończoną dołem pasem koronki i silnie poruszoną podmuchem mistycznego wiatru; futrzany mantolet zawiązany w kokardkę pod szyją grubym sznurem. Na piersiach zawieszony mały, równoramienny krzyż, w typie greckim, w symbolice nawiązujący do czterech stron świata. Wokół głowy aureola z pięciu ośmioramiennych gwiazd, zamocowanych na cienkim, wygiętym w okrąg pręcie. Na twarzy zarost: wąsy i broda, włosy długie, falujące opadają na szyję. Polichromia wykonana w roku 1731, utrzymana w czerwonych tonacjach. W zwieńczeniu nastawy ołtarza widoczne pięć gwiazd i napis w kartuszu: "St. Joh. v. Nep. / bitte fűr uns, czyli Św. Janie Nepomucenie / módl sie za nami". W 1858 nowa polichromia wykonana przez J. Richtera, konserwowana przez Reimanna z Lądka Zdroju w roku 1873... [źródło]


 


Drewniana polichromowana figura Jana N. umieszczona w niszy na frontowej elewacji plebanii. Kontrapost, strój tradycyjny (czarna sutanna, biała komża biała, wykończona dołem i przy rękawach złotą koronką, na ramiona zarzucona złota, związana pod szyją peleryna, pod szyją biały kołnierzyk, czarny biret na głowie; widać biały kołnierzyk; złocony nimb z sześcioma (!) gwiazdami). Krzyż także złocony (zapewne wtórny), oparty na lewej ręce i lewym ramieniu. Prawa jakby delikatnie podtrzymywała go od dołu. Dłuższe, kręcone włosy falujące, opadają na kark oraz wąsik i broda. Głowa pochylona w kierunku krzyża. Kontrapost. Wyraz twarzy spokojny, wzrok skierowany przed siebie. Wnęka przykryta od góry wygiętą w łuk blachą, co zabezpiecza częściowo figurę przed deszczem, śniegiem i słońcem. Rzeźba wydaje się mieć wysoką klasę i barokowy rodowód, jest pięknie odnowiona (renowacja ukończona w 2013) z wielką dbałością o szczegóły. Figura może pochodzić z końca XVIII lub początku XIX; budowę budynku ukończono w  roku 1937 i - według jednych rzeźba od początku stała w ww. niszy, według innych umieszczono ją tu dopiero niedawno. Brak dokumentów pozwalających na dokładne datowanie oraz określenie autorstwa... [źródło





Adnotacja:

  • dwie rzeźby i figura świętego Jana Nepomucena;
  • lokalizacja: Bolesławów 15, kościół pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny (rzeźba_1) wraz z plebanią (rzeźba_2), gm. Stronie Śląskie, powiat kłodzki, województwo dolnośląskie;
  • data wykonania fotografii: 19.08.2023 r.

4 komentarze:

  1. Ten kamienny niebrzydki, ładnie odnowiony, paprocie posadzone przy pomniku dodają uroku. Tabliczka - wiadomo - zero estetyki. Można było ją dać spokojnie przy tym murku obok, na murku, ale nie, musi być widoczna z daleka, choć pasuje tam jak pięść do nosa.

    Nepomucen z kościoła - nie w moim guście. Nie lubię tych takich nienaturalnie wygiętych, że aż jak przetrąconym karkiem.

    Nepomucen w niszy ładny. Układ dłoni sugeruje, że krzyż który ma nie jest oryginalny.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Rany, Darku, dziękuję za tak dogłębną analizę i wyczerpujący komentarz. Świetnie napisane i bardzo dobrze się to czyta.

      Usuń
  2. Wszystkie Nepomuki ciekawe, barokowy ołtarz piękny.
    Ja bym rzekła tak, im bardziej ekspresyjna rzeźba tym bardziej "rozgadana".
    Św. Jan w barokowym ołtarzu jest częścią większej całości i powinno się go oglądać z pewnego dystansu, tak aby tą całość ogarnąć wzrokiem, im bliżej podejdziemy do rzeźby tym ona będzie wyglądać bardziej groteskowo, ale jak nie podejdziemy to nie zobaczymy szczegółów ;)
    Do tego typu dzieł sztuki do fotografowania najlepszy jest aparat z dużym zoomem, albo aparat z wysięgnikiem, wtedy można uniknąć groteski wynikającej ze zniekształconego odbioru.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Anonimowy21:31

      Ciekawe spostrzeżenie dotyczące tego "rozgadania". Szkoda, że tym razem aparat nie uchwycił prawdziwego koloru szat. Co do zakupu nowego, lepszego, z wìększymi możliwościami, to raczej nie zanosi się w najbliższym czasie.

      Usuń

Miło mi, że tu zaglądasz i zostawiasz ślad. Dziękuję:)